Metaal zit in bijna alles en eigenlijk kunnen we niet zonder. Zo kent Iedereen wel de “gewone” soorten als staal en aluminium. Maar een exoot als tantaal staat vaak in hun schaduw. Daarom een tipje van de sluier.
Tantaal (Ta) is een witgrijs metaal dat vaak als mengsel wordt gebruikt in superlegeringen als nikkel en kobalt. Het valt net als titaan en zirkoon onder de reactieve metalen en het soortelijk gewicht is 16,6. Dat is bijna 4 keer zoveel als titaan.
Waar wordt tantaal voor gebruikt
Tantanium wordt toegepast in de apparatenbouw, de procesindustrie en de elektronicasector. Denk bijvoorbeeld aan bevestigingsmaterialen, reparatiemateriaal voor geëmailleerde vaten, hitteschilden in straalmotoren, smeltkroezen, weerstandverwarmingselementen en containers voor vloeibare metalen. Daarnaast wordt het als puur metaal toegepast.
De oxidehuid is uitzonderlijk resistent. Anders gezegd: het lost vrijwel niet op, zelfs niet in de meest agressieve mengsels.
De grote plus van tantaal
De eerste grote plus is de extreem goede corrosiebestendigheid bij zeer hoge temperaturen. Die is zelfs zo goed dat men het soms vergelijkt met die van glas. Twee andere pluspunten zijn de goede mechanische eigenschappen en lasbaarheid. Maar ook de grote vervormbaarheid is een pre. Daarom wordt het ook omarmd door specialisten in dieptrekken.
Wist u trouwens dat tantaal ook gebruikt wordt in turbines en straalmotoren. In het artikel dieptrekken van gasturbineonderdelen leest u daarover meer. Een succesvolle samenwerking tussen Boers & Co. en Vemefa Constructa waarbij niets aan het toeval werd overgelaten.
Het mag wat kosten
Tantaal is een vrij kostbaar metaal. Daarom past men het vaak dunwandig toe. Het wordt ook als een dunne laag explosief aangebracht op koolstofstaal of roestvast staal.
Wat is zirkoon
Wat is zirkoon
Metaal zit in bijna alles en eigenlijk kunnen we niet zonder. Zo kent Iedereen wel de “gewone” soorten als staal en aluminium. Maar een exoot als zirkoon staat vaak in hun schaduw. Daarom een tipje van de sluier.
Zirkoon (Zi) valt net als titaan onder de reactieve metalen. Het is een hoogwaardig metaal dat al decennialang op de markt is. Maar je vindt het niet puur in de bodem. Het soortelijk gewicht is 6,64.
Waar wordt zirkoon voor gebruikt
Vroeger werd zirkonium alleen toegepast in de nucleaire industrie door de lage thermische neutronen absorptie en de relatief hoge mechanische sterkte. Later is het omarmd door de chemische industrie. Deze branche gebruikt dit unieke metaal om de uitzonderlijke corrosiebestendigheid en de redelijk goede warmtegeleidbaarheid.
De grote plus van zirkoon
Ten eerste is zirkoon net als titaan zeer corrosiebestendig. Dat wil zeggen dat het snel reageert met zuurstof waardoor er een solide oxidehuid ontstaat. Daarom is het bijzonder goed geschikt om te gebruiken in salpeterzuur. Deze “twee-eenheid” vormt in contact met de lucht snel een dikke en goed afsluitende oxidehuid.
Salpeterzuur is de straatbenaming voor waterstofnitraat. Het is een sterk oxiderend zuur dat razendsnel een oxidehuid helpt opbouwen bij hoge temperaturen.
De corrosiebestendigheid van zirkoon wint het overigens van titaan. Daarom wordt het bij de bereiding en de handling van salpeterzuur steeds meer toegepast. De kwaliteit 702 is de enige technische zuivere op de markt. Daarnaast zijn er ook nog enkele zirkoonlegeringen als de kwaliteit Zr 705.
Schoon lasproces
Zirkoon is net als titaan geschikt voor TIG-lassen. Het vereist wel een schone werkwijze. Is het metaal toch verontreinigd, dan wordt het bros en neemt de corrosiebestendigheid af. Kortom, een goede voorbereiding is het halve werk.
Wat is titaan
Wat is titaan
Metaal zit in bijna alles en eigenlijk kunnen we niet zonder. Zo kent Iedereen wel de “gewone” soorten als staal en aluminium. Maar een exoot als titaan staat vaak in hun schaduw. Daarom een tipje van de sluier.
Titaan (Ti) ofwel titanium valt onder de reactieve metalen. Dat wil zeggen dat het snel reageert met zuurstof waardoor er een solide oxidehuid ontstaat. Het soortelijk gewicht is 4,51.
Bewerken van titaan of titanium
Titaan of titanium wordt vaak toegepast in de industriële apparatenbouw. Enkele voorbeelden hiervan zijn warmtewisselaars en leidingsystemen voor de chemie en offshore. Bovendien kom je het tegen in de procesindustrie in pompen, kleppen en afsluiters. En je vindt het terug in de vliegtuigbouw en in medische implantaten, gevelbeplating, dakbedekking, sportartikelen, brilmonturen en sieraden. Eigenlijk te veel om op te noemen.
Titanium is makkelijk te vervormen zonder dat het scheurt. Daarom wordt het veel toegepast in de dieptrektechniek.
Het element Titanium is bijzonder geschikt om met een pers te bewerken. Daarom is het zo geliefd bij specialisten in dieptrekken. Vemefa Constructa weet er wel raad mee. Zij maken er anodes van voor het reinigen van zwembaden of toepassingen in kerncentrales.
De grote plus van titaan
Titaan heeft twee unieke eigenschappen. De eerste grote plus is de uitzonderlijke corrosiebestendige kwaliteit door het dunne laagje titaanoxide op de huid. De tweede plus is de gunstige sterkte-gewichtsverhouding. En die verbetert nog meer als je het mengt met aluminium en vanadium.
Vanadium is een mineraal dat net als chroom bijzonder resistent is tegen corrosie. Maar ook in de dier- en plantkunde weet men er wel raad mee. Zo hebben kippen in kleine concentraties vanadium nodig voor een gezonde groei.
Zeewater en titaan
De unieke corrosieprestaties van titanium rechtvaardigen de talrijke toepassingen in maritieme milieus. In de offshore geeft men voor dit metaal onbeschermd een garantie af voor minstens 40 jaar. In atmosferische omstandigheden geldt die garantie zelfs tot 100 jaar.
Titaan wordt ook als “dekmantel” aangebracht op bijvoorbeeld stalen en roestvast stalen pijpenplaten. Dit zogenaamde bekleden van metaal heet cladden.
Fabelachtige kleuren
Met titaan bereik je fabelachtige kleuren als goudachtig en kobaltblauw. Deze kleurstellingen ontstaan door terugkaatsing en verstrooiing van gebroken licht in de oxidelaag. Dit verschijnsel heet dispersie. De wonderlijke kleuren van olievlekken op water maar ook de heldere vleugels van sommige vlinders zijn daar een goed voorbeeld van.
